Русский


Мақалалар

ЛАТЫН ҚАРПІ: ҚАЗАҚ ТОПОНИМДЕРІНІҢ ДҰРЫС БЕРІЛУІ ЖӘНЕ ҚАЗАҚ АЗАМАТТАРЫ АТЫ-ЖӨНДЕРІНІҢ ЕМЛЕ ЕРЕЖЕЛЕРІ ЖАЙЛЫ НҰСҚАУЛЫҚ

Халқымыздың жер-су атаулар жүйесі ұлттық бірегейліктің, сол атаулар өрнектеген төл этникалық-территориялық бірегейліктің бірден-бір көрсеткіші болып табылады. Қазіргі уақытта Қазақстан территориясындағы жер-су атауларының халықаралық келісімшарттарда, ресми құжаттарда, шетелдік БАҚ-тарда, ғаламторда қолданылу барысы күн өткен сайын өріс алып келеді.

автор: С.Қ. Иманбердиева Нұрсұлтан қ. (Қазақстан)

Солтүстік Қазақстандағы антротопонимдер хақында

Солтүстік Қазақстан облысы аумағындағы топонимдерді саралап зерттеу барысында біз антропонимдерден жасалған микротопонимдерге назар аудардық. Адам аттарын иеленген шағын географиялық нысандардың, əсіресе жергілікті ландшафтың (орман, тоғай, алаң т.б.) атаулары шын мәнінде біздің аталарымыздың туған жерге жазып кеткен қолтаңбасы сияқты әсер қалдырады.

автор: Гүлнәр Ахметжанова, Сәуле Мәлікова, Зарқын Тайшыбай, М.Қозыбаев атындағы СҚМУ ғылыми қызметкеерлері.

Ата-мекеніміздің мың жылдық таңбасы

«Туған жердің түтіні де тәтті» дегенде түтіннің тура мағынадағы дәмі емес, оның туған жерден шығып тұрғаны тәтті көрінеді екен ғой. Кіндік қаның тамған жерді сағынғандықтан, сәбилік шағың өткен, бала болып ойнап, ес жиып, етек жапқан, оң қол-сол қолыңды таныған шағыңның куәгері болған соң тәтті көрінеді ғой.

автор: Күлнәр Ахметжанова, Сәуле Мәлікова, Зарқын Тайшыбай

Ономастикадағы отарсыздану ойландырады

​Біз сияқты тәуелсіздігін жариялап, аяғын қаз-қаз басқан балауса, жауқазын мемлекеттердің тарихында тілге жиі тиек болатын екі ерекше саяси ұғым бар екенін әлемдік тәжірибеден жақсы білеміз. Оның біріншісі – деколонизация (отарсыздану) болса, екіншісі – неоколонизация (жаңа отаршылдық).

автор: Жаңабек ЖАҚСЫҒАЛИЕВ, М.Өтемісов атындағы БҚМУ доценті, тарих ғылымдарының кандидаты, Батыс Қазақстан облыстық ономастикалық комиссиясының мүшесі

Түркістанда жүздеген көшеге атау берілді

​Түркістан облысының орталығы Түркістан қаласындағы бұған дейін атауы болмаған 330 көшеге атау берілді. Бұл туралы Азаттыққа облыс әкімінің баспасөз қызметі хабарлады.

автор: Дилара ИСА, Азаттықтың Шымкенттегі тілшісі.

Зырян ауданының аты Алтай деп өзгеруі мүмкін

Отарлық таңбасындай орысша атаулардан құтыла алмай келе жатқан Шығыс Қазақстанның ономастика саласында соңғы жылдары ілгерілеушілік байқалады. Өңірде өзге ұлт өкілдерінің қарсылықтарына қарамастан жергілікті зиялы қауымның, ақсақалдардың, әртүрлі ұйымдардың батыл қадамдарының нәтижесінде көше, елді мекен атаулары біртіндеп ауыстырылып жатыр.

автор:

Батыс Қазақстан облысында бірнеше мектеп қазақы атауға ие болды

Батыс Қазақстан облысының Тасқала ауданында бірқатар мектептің атауы қазақыланды. «Бұл өзгеріс идеологиялық тұрғыдан ескірген атаулар мен қайталанатын атауларды тарихи жер-су атауларына алмастыру аясында жүргізілді» дейді облыстық тілдерді дамыту басқармасының басшысы Айгүл Мыңбаева.

автор: Айгүл Мыңбаева, Батыс Қазақстан облыстық тілдерді дамыту басқармасының басшысы

Қаһарман Қосы батыр ұлағаты

Ұлы Дала Елі ата-баба ғасырлар бойы аңсаған тәуелсіздіктің бесігінде тербелгеніне ширек ғасырдан сәл асқан мезгілде жас Қазақ мемлекетінде ұлтының бағына туған, ұрпағының маңдайына біткен Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың сарабдал саясатының арқасында өсу мен өркендеу, даму мен гүлдену жолдарынан өткен қарқынды қадамын әлем мойындағаны тарихи шындық.

автор: Дәулетбай Есімбеков, облыстық мәслихаттың депутаты, Тараз қаласы.

Орыс тілі ықпалымен бұрмаланған жер-су аттары қашан қазақшаланады?

Жақсының аты, ғалымның хаты қалады дейміз. «Жерімнің аты – елімнің хаты» деген де сөз бар. Яғни жер-су аты да – хат, біз білетін хаттардың бір түрі. Әрі ол – қағаздағы ғана емес, бүкіл халықтың құлағына құйылып, жадына жазылып, көмейіне қойылып, тіліне ұстартылып, байланып кеткен және қойған хат. Сондай-ақ елдің саяси-тарихының хаты, жер мен судың меншіктілік белгісі. Кез келген ел мен халықтың өткен т

автор: Ыспандияр Ақайұлы, Дереккөз: turki.kz

Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы аясында Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігі Тіл саясаты комитетінің тапсырмасы бойынша әзірленген.

Сайт бойынша іздеу