Русский


Мақалалар

​Жаңа дүниетаным және ономастика мәселесі

Хакім Абайдың жетінші қара сөзіндегі «Дүниенің көрінген әм көрінбеген сырын түгендеп, ең болмаса денелеп білмесе, адамдықтың орны болмайды. Оны білмеген соң, ол жан адам жаны болмай, хайуан жаны болады. Әзелде Құдайтағала хайуан жанынан адамның жанын ірі жаратқан, сол әсерін көрсетіп жаратқан» деп өз заманында-ақ дүниетанымдық көзқарастың биік деңгейінде айтылған терең ойдың табиғи болмысын аңғарамыз.

автор: Мекемтас Мырзахметұлы, М.Әуезов атындағы ОҚО университетіндегі Гуманитарлық ғылыми-зерттеу Институтының директоры, профессор

​"Қазақ" атауы ежелгі дерек көздерде...

ҚАЗАҚ атауы 15 ғасыр емес, 9-10 ғасырлардан бар. Халқымыздың, мемлекетіміздің атауы, "Қазақ" сөзінің қайдан шыққандығы жайлы бірқатар мәліметтермен бөліскім келіп отыр. Кәріқұлақ ақсақалдардан "Қазақ" қайдан шықты?" деп сұрасаң ауызша шежірені айтып, "Қазақ пен Созақ есімді ағайынды кісілерден тарағанбыз" дейді. Бірақ Созақ туралы еш таратып айта алмайды. Созақ деген атау Оңтүстік Қазақстанда және Қырғ

автор: Аманғали Әбуов, ult.kz сайты

Қазақстанның киелі жерлері және ономастика

​«Киелі» сөзінің мән-мағынасы өте күрделі. Халқымыз осы ұғыммен зорлық-зомбылыққа, әділетсіздікке қарсылығын, адамның, табиғаттың, қоғамның арасындағы жарасымдылық пен үйлесімділікті сақтауға құштарлығын білдірген. Жүгірген аңның, ұшқан құстың, жер мен судың, ерекше қасиетке ие адамның киесі ұрады деуімен қоғамдық-саяси, рухани, экологиялық, әлеуметтік тұрақтылықты, ынтымақ пен ықпалдастықты бәрінен жо

автор: Ханкелді Әбжанов

Қазақстанның ономастикалық кеңістігінің лингвомәдени аспектісі

​Шығыстың кемеңгер ойшылы Конфуций осыдан екі мың жыл бұрын Қытай билеушілерінің біріне мемлекеттегі істерді оң жолға қоюды атауларды дұрыстаудан бастау керектігі туралы: «Егер атаулар дұрыс болмаса, сөздердің негізі болмайды. Сөздердің негізі болмаған жағдайда іс те жүрмейді және халық та не істерін білмейді», - деген екен.

автор: Тәттігүл Рахимова

Есіл өңіріндегі ономастика мәселелері

Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев үстіміздегі жылдың 12 сәуірінде «Егемен Қазақстан» республикалық газетінде жарияланған «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласында жаһандық заманда ұлттық құндылықтарды сақтап, оны одан әрі сабақтастыратын ұрпақ тәрбиелеу бағытында екі қағиданы ұстануды меңзейді. Оның біріншісі – ұлттық код, ұлттық мәдениет сақталмаса, ешқандай жаңғыру болмайды. Екіншісі – алға басу ү

автор: Кемел Оспанов

Ақмола облысындағы ономастикалық ахуал

​Екі ғасырға жуық орыс патшасының, одан кейін жетпіс жылдай Кеңес Ода­ғы­ның құ­рамында болған кезде қазақ­тың жер-су, елдімекен атаулары түгел­ге жуық өзгертіліп, нақ­тырақ айт­қан­да, орыстанып кеткендігі бел­гілі. Әсіре­се, тың аймағы саналатын еліміз­дің сол­түстік өңірлерінің атаулары жаппай орыс­танып, ежелгі ұлттық бастауымыздан ажырап қалғандай күй кешкен едік. Бірақ бақытымыз бар екен, тәуел

автор: Арман Бердалин

Тарихи атауларды жаңа заманға сай қайта тағайындаудың топонимиялық шарттары

​Астанадағы көше атауларының өзгелерге ұқсамайтын басты ерекшелігі қаланың тарихымен тығыз байланысты. Тарихи, саяси себептермен қаланың өзі де Ақмола → Целиноград → Ақмола → Астана болып бірнеше рет өзгерді, соның ішінде Ақмоладан Астанаға өткенде мүлде жаңаша сипат алды. Қазақ халқының басынан өткен, бодан болу және тәуелсіздік алу секілді қилы кезеңдерді бейнелейтін бұл атаулардың берілуінде түрлі с

автор: Бекжан Әбдуәлиұлы

Ұлы Дала атаулары

Халқымыздың ықылым заманнан бергі мәдени мұрасының бір сарасы жер астында сақталып келсе, екінші бір тобы жер бетінде, ашық аспан астында жарқырап тұрғаны баршаға аян.

автор: Т.Жанұзақов

Ұмай ұғымы – Майлыкент, Майтөбе, Майбұлақ топонимикалық атаулығының негізі

Қасиетті Түлкібас топырағы қазақ еліне ғана емес, сонау көне дәуірлердегі бабаларымыз сақтар мен ғұндарға, олардан кейінгі көптеген түркі тайпаларына да құт мекен болып, қазіргі бізге мұра болғанға ұқсайды. Бұлай айтуға себеп те, дәлел де аз емес. Оның себебі аудан жеріндегі Алланың берген табиғат байлығы десек, дәлелі жер-су яғни топонимикалық атаулары.

автор: Қ.Оразбаев, Б.Тасболатов

Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы аясында Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігі Тіл саясаты комитетінің тапсырмасы бойынша әзірленген.

Сайт бойынша іздеу